حفظ سلامت و زیبایی پوست از جمله موضوعاتی است که در دوران بارداری نباید نادیده گرفته شود. با توجه به تغییرات گسترده جسمی و هورمونی، بدن مادر دستخوش تحولاتی می‌شود که تنها به ابعاد درونی خلاصه نمی‌شوند و همانطور که می‌دانید در ابعاد ظاهری نیز نمود پیدا می‌کنند. این تغییرات عمدتا از لحاظ پزشکی نگران کننده نیستند اما بسیاری از مادران پس از مواجهه با ترک های پوستی اقدام به رفع یا تغییر شکل ظاهری آنها می‌کنند؛ دلیل آن نیز این است که این مسئله نه‌تنها جنبه زیبایی‌شناختی دارد، بلکه بر اعتمادبه‌نفس و آرامش ذهنی مادر نیز تأثیر می‌گذارد. در این مقاله به بررسی علمی و کاربردی دلایل ایجاد ترک شکم، علائم آن، روش‌های درمان خانگی و پزشکی، و راهکارهای موثر برای جلوگیری از بروز این مشکل خواهیم پرداخت.
ترک شکم در بارداری
یکی از شایع ترین تغییرات ظاهری در مادران بعد از بارداری ترک های پوستی است. ترک‌های پوستی در نتیجه کشیدگی پوست به وجود می‌آیند این خطوط ابتدا در رنگ های صورتی یا بنفش ظاهر می شوند و پس از گذر زمان، کم رنگ تر شده و به رنگ نقره ای درمی‌آیند. بیشترین ناحیه‌ای که تحت تأثیر این خطوط قرار می‌گیرد، ناحیه شکم است، اما ممکن است ترک‌های پوستی در نواحی دیگری مانند سینه‌ها، ران‌ها، باسن یا بازوها نیز دیده شوند. ترک های پوستی از لحاظ پزشکی شرایط نگران کننده ای را ایجاد نمی‌کنند اما بسیاری از بانوان به دلیل چاقی یا لاغری ناگهانی دچار این مشکل شده و به دنبال راه هایی برای پیشگیری و درمان آن هستند.
علت ترک شکم در بارداری
ترک شکم در بارداری عموما به دلیل کشیده شدن پوست در مدت زمان نسبتا کوتاه ایجاد می‌شود که از لحاظ فیزیولوژیکی نیز امری کاملا منطقی است چرا که با رشد جنین و افزایش حجم رحم، پوست شکم به‌طور طبیعی دچار کشش می‌شود. اگر این کشش بیشتر از حد تحمل بافت‌های پوست باشد، الیاف کلاژن و الاستین که مسئول حفظ استحکام و انعطاف‌پذیری پوست هستند، دچار پارگی شده و همین موضوع باعث ایجاد ترک‌های پوستی خواهد شد. البته تنها دلیل ترک پوستی در دوران بارداری رشد فیزیکی جنین نبوده و تغییرات هورمونی نیز تاثیر دارند؛ به این صورت که در دوران بارداری سطح برخی هورمون ها مانند کورتیزول افزایش می یابد، که با بالا رفتن سطح این هورمون ساختار بافت های پوست ضعیف شده و احتمال ایجاد ترک پوستی را نیز افزایش می‌دهد. البته مواد دیگری وجود دارند که در ایجاد ترک های پوستی موثر هستند، مانند عوامل ژنتیکی، میزان افزایش وزن، سرعت تغییرات بدنی و نوع پوست بنابراین تنها دلیل ایجاد ترک های پوستی طبیعتا بارداری و تغییرات سریع نیست؛ ژنتیک و یا تغییرات هورمونی بیش از آنچه فکر می‌کنیم بر سلامت و ساختار پوستمان تاثیر گذارند. با شرکت در دوره های آنلاین بارداری، میتوانید اطلاعات کافی درمورد تغییرات جسمی و روحی مادران در زمان بارداری کسب کنید.
علائم ترک شکم در بارداری
ترک‌های پوستی معمولاً به‌تدریج ظاهر شده و در مراحل اولیه به‌صورت خطوطی نازک و صورتی‌رنگ بر روی سطح پوست نمایان می‌شوند. این خطوط اغلب با خارش یا احساس کشیدگی در ناحیه شکم همراه هستند. در برخی موارد، این خارش‌ها نشانه شروع پارگی‌های ریز در لایه میانی پوست هستند که هنوز به‌طور کامل مشخص نشده‌اند. بعد از گذشت زمان و رشد بیشتر جنین در شکم مادر، این خطوط ممکن است پر رنگ تر شده و رنگ آنها به قرمز،قهوه ای یا بنفش تغییر پیدا کند. توجه داشته باشید شدت و گستردگی علائم در هر فرد متفاوت است و به نوع پوست، ضخامت آن، زمینه های ژنتیکی و میزان کشش پوست بستگی دارد.
علاوه بر شکم، این ترک‌ها ممکن است روی نواحی دیگر بدن مانند پهلوها، ران‌ها، سینه‌ها یا باسن نیز دیده شوند، اما شایع ترین قسمتی که علائم ترک پوستی بارداری در آن نمایان می‌شود شکم است.
درمان ترک شکم در بارداری
معمولا درمان های که برای ترک های پوستی بارداری، مخصوصا در ناحیه شکم به مادران توصیه می‌شود با هدف کاهش شدت و بهبود ظاهر آن ها انجام می‌شود. واقعیت این است که درمان قطعی برای حذف کامل ترک های پوستی وجود ندارد؛ اما روش های مختلف و متفاوتی هستند که برای ترمیم پوست و کاهش وضوح این ترک ها معرفی شده اند. در ادامه در مورد جزئیات و روش های هریک از روش های درمانی ترک شکم در بارداری صحبت خواهیم کرد:
یکی از رایج‌ترین گزینه‌ها، استفاده مداوم از کرم‌ها و لوسیون‌های مرطوب‌کننده و حاوی ترکیباتی مانند ویتامین E، شی‌باتر، روغن آرگان یا آلوئه‌ورا است. این مواد خاصیت کشسانی پوست را بهبود بخشیده و روند ترمیم را سریع تر می‌کنند.
اما در مواردی که ترک ها عمیق تر یا بیشتر باشند ممکن است به پیشنهاد درمانگر از روش های تخصصی تری مانند لیزر درمانی، میکرونیدلینگ یا درمان‌های دارویی تجویزی استفاده شود. اما حتما در نظر داشته باشید که این روش ها حتما باید با مشورت درمانگر انجام شوند. لازم به ذکر است تمام روش های درمان بهتر است پس از پایان دوران بارداری و شیردهی انجام شوند.
به‌طور کلی، رسیدگی به پوست در طول بارداری و بعد از آن می‌تواند تأثیر زیادی بر کاهش شدت ترک‌ها داشته باشد. توجه به مراقبت‌های پیشگیرانه در کنار درمان‌های ملایم، بهترین نتیجه را به همراه خواهد داشت.
جلوگیری از ترک شکم در دوران بارداری
برای کاهش احتمال ترک شکم در بارداری، باید مراقبت های روزانه از پوست را در اولویت خود قرار دهید. با استفاده مداوم از مرطوب‌کننده‌ها و روغن‌هایی مانند روغن بادام شیرین یا نارگیل، میتوانید پوست را نرم و انعطاف‌پذیر نگه دارید. همچنین، یکی دیگر از نکاتی که دوران بارداری باید رعایت کنید نوشیدن آب کافی و تغذیه‌ای سرشار از ویتامین‌های A، C و E است که علاوه بر کمک به سلامتی مادر و نوزاد نقش مؤثری در سلامت پوست ایفا می‌کند. افزایش وزن باید تدریجی و کنترل‌شده باشد، چون تغییرات ناگهانی فشار بیشتری به پوست وارد می‌کند. بهتر است با ایجاد یک روتین ساده مراقبت پوستی در اوایل بارداری، از بروز ترک‌های پوستی تا حد زیادی پیشگیری کنید.
درمان خانگی ترک شکم در بارداری
ترک‌های شکم بعد از بارداری ممکن است برای بسیاری از مادران آزاردهنده باشد، اما خوشبختانه روش‌های خانگی متعددی برای بهبود ظاهر این ترک ها وجود دارد. استفاده منظم از روغن‌های طبیعی مانند روغن آرگان، روغن بادام یا روغن زیتون می‌تواند به ترمیم پوست کمک کند و ظاهر ترک‌ها را کمتر کند.
ژل آلوئه‌ورا نیز به دلیل خاصیت ترمیم‌کنندگی بالا، یکی از گزینه‌های محبوب برای کاهش التهاب و بازسازی بافت پوست است. همچنین، ترکیب ویتامین E با کرم‌های مرطوب‌کننده، به تقویت خاصیت کشسانی پوست کمک می‌کند. در کنار استفاده از این روش‌ها، پیشنهاد می‌کنیم با ماساژ ملایم پوست به افزایش گردش خون و تحریک کلاژن‌سازی کمک کرده و روند بهبود را سریع تر کنید. البته باید توجه داشت که این درمان‌ها نیازمند تداوم و صبر هستند و نتایج آنها به مرور زمان نمایان می‌شود.
درنهایت، ترک شکم در دوران بارداری یکی از تغییرات شایع پوست است که به دلیل کشیدگی سریع پوست و تغییرات هورمونی ایجاد می‌شود. اگرچه این ترک‌ها از لحاظ پزشکی مشکل جدی نیستند، اما از نظر ظاهری می‌توانند برای بسیاری از مادران نگران‌کننده باشند. با شناخت علائم و دلایل ایجاد ترک شکم و به‌کارگیری روش‌های پیشگیری که در مقاله ذکر شد میتوانید احتمال بروز آن را کاهش دهید. در صورت ایجاد ترک‌ها نیز استفاده از درمان‌های خانگی مانند روغن‌های طبیعی و آلوئه‌ورا و در موارد نیاز درمان‌های تخصصی، به بهبود ظاهر پوست کمک می‌کند. مراقبت مستمر و صبور بودن در مراحل درمان ترک های پوستی به بازیابی بهتر آن ها کمک می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با مشاوران ما در سایت فاطمه آبادی در ارتباط باشید.
